تاثیرجنگ نرم بروی حجاب
پروژه بدحجابي در جنگ نرم
علاوه بر مقابله با ارزشهاي شناخته شده جمهوري اسلامي و اجراي سياست هايي به منظور براندازي نرم، يكي ديگر از اهداف مهم و راهبردي آمريكا در جنگ نرم به چالش كشاندن تبليغات و ارزش هاي ديني نظام اسلامي آن هم با بهره گيري از محصولات فرهنگي براي به فساد كشيدن جامعه ايران اسلامي و تضعيف باورهاي ديني و اعتقادي مردم و القاي فرهنگ غربي است.
نماينده ولي فقيه و امام جمعه ايلام در اين باره تاكيد مي كند: بطور قطع مي توان ادعا كرد بدحجابي و بي حجابي كه اكنون در سطح گسترده در تهران و ساير شهرستان هاي بزرگ ديده مي شود نمونه بارزي از جنگ نرم دشمنان عليه ارزش هاي اسلامي است كه نيازمند برخورد جدي است.
البته نوع برخورد با بي حجابي از زبان حجت الاسلام والمسلمين خاتمي امام جمعه موقت تهران رساتر است.وي ضمن تاكيد به بدحجابي به عنوان مصداق بارز جنگ نرم و ضرورت برخورد با آن، با بيان اينكه خداوند نمي پسندد كار فرهنگي را بدون كار اجرايي انجام داد، تصريح مي كند: براي مقابله با هر فسادي، هم كار فرهنگي و هم كار اجرايي لازم است و اينكه كساني بگويند در مقابله با فساد تنها بايد به كار فرهنگي بسنده كرد ، با روش قرآن سازگار نيست .
حجت الاسلام خاتمي معتقد است: در يك جامعه پاك نبايد نامحرم هيچ جاذبه اي براي جامعه ايجاد كند كه اگر اين چنين شود فضاي امنيتي جامعه از بين خواهد رفت. اگر همه بندهاي مصوبه شوراي امنيت عمومي اجرا شود ، گام هاي موثري در خصوص امنيت عمومي جامعه برداشته مي شود و همگان خواهند ديد كه به فضل خدا از توطئه اي كه مهاجمان فرهنگي در حال اجراي آن هستند، جلوگيري خواهد شد . البته وظيفه نيروي انتظامي در اجراي مصوبات شوراي امنيت عمومي اعمال حدود ملاك ها و مصاديق بدحجابي در بيست و يك بند تبيين شده است و انتظار مي رود مسئولان با احساس خطر و قاطعانه وارد عمل شوند و در اجراي مصوبات از مرز قانون خارج نشوند.
در مقابل جنگ رواني چه كار كرده ايم؟
جنگ نرم از طريق كانال هاي مختلفي از فضاي واقعي گرفته تا دنياي مجازي در پي سست كردن ارزش ها و دستاوردهايي است كه ملت ايران سال ها برايش جانفشاني و تلاش كرده است.
اما نوع تقابل مسئولان فرهنگي و نهادهاي متولي در اين زمينه آيا موفقيت آميز بوده است و آيا با شناخت دقيق از عمليات هاي رواني دشمن توانسته ايم مقابله درخوري داشته باشيم،و اصولا خروجي برنامه هاي ما در نبرد نرم با دشمن چگونه بوده است؟
اين پرسشي است كه مصطفي اجتهادي استاد دانشگاه و جامعه شناس در گفت و گو با گزارشگر كيهان به آن اينطور پاسخ مي دهد: اينكه بگوييم بيگانگان حجاب و عفاف را مورد هجمه خود قرار داده اند واقعيت است اما همه مساله اين نيست و بايد آشكار شود كه آيا برخورد مناسبي در تقابل با اين سياست ها شده است يا خير.
وي ادمه مي دهد: در حال حاضر درون جامعه اي زندگي مي كنيم كه هر كدام از اعضاي آن به ويژه جوانان داراي من فردي خود هستند. اين منيت و فرد بودن بيشتر از اينكه تابع عقلانيت جمعي باشد به دنبال تجربه و نتيجه است. نسل هاي پيشين با عقلانيت و اعتقادات و باورهاي جمعي همراه بودند كه از جمله آن رعايت حجاب و انطباق با ارزش هاي جامعه بود اما اكنون هر فردي مطابق تجربيات مثبت يا منفي كسب شده توسط خودش قضاوت مي كند به همين علت برخي ارزش هاي مثبت را منفي و ارزش هاي منفي را در برخي مواقع مثبت ارزيابي مي كنند. در چنين عرصه اي زمينه سوء استفاده بيگانگان و روان شدن فرهنگ غربي فراهم مي شود. حال اگر قرار باشد از اهرم هاي فشار مثل گشت هاي ارشاد استفاده كنيم خود را در مقابل عقلانيت فردي قرار داده ايم كه تابع قضاوت هاي شخصي خود است و در اين صورت به نتايج مثبتي نمي رسيم.
اين كارشناس حوزه اجتماعي راهكارهاي لازم را اينطور برمي شمارد: بايد با ساماندهي تجربه به تجربيات مثبت دست يابيم كه نقش مهمي در ساماندهي فضاهاي تجربي و طراحي آن مي تواند داشته باشد. اگر اتفاق بيافتد حجاب را هم مي توان در اينجا گنجاند و ساماندهي كرد. اما اهرم فشار مثل گشت هاي ارشاد به تنهايي موثر نيستند و تكثر ذهنيت ها و عقلانيت ها در مقابل اهرم فشار مقاومت مي كنند. تقويت سيستم هاي آموزشي و تربيتي و برنامه هاي اساسي فرهنگي مي تواند كارگشا باشد. چرا كه در عصر حاضر بچه ها فقط دو تا سه سال اول زندگي نزد خانواده ها هستند سپس مهد كودك و مدرسه و دانشگاه محل آموزش و كسب تجربه خواهد شد و اين مراكز نيازمند طرح و برنامه جامع و بلندمدتي هستند.
البته به اعتقاد كارشناسان اجتماعي دانشگاه و دانشگاهيان در اين ميانه بايد به حدي مجهز باشند كه خود دچار يك «دوگانگي فرهنگي » نشوند، يعني شرايط به گونه اي پيش نرود كه دانشگاهيان نيز همچون عموم مردم در ميان دو نوع فرهنگ كه يكي ناشي از الگوي فرهنگ سنتي با سرچشمه اي از ارزش ها و ديگري الگوي غربي، سردرگم شوند.
اشاره به سخنان حضرت امام(ره) در همين باب خالي از لطف نيست كه مي فرمودند: «اما الآن در همه چيز، به گمان همه، يك نوع وابستگي داريم كه بالاتر از همه، يك وابستگي افكار است. افكار جوان هاي ما، پيرمردهاي ما، تحصيل كرده هاي ما، روشنفكرهاي ما، بسياري از افكار وابسته به غرب است، وابسته به آمريكا است و لهذا حتي آنهايي كه سوءنيت ندارند و خيال مي كنند مي خواهند به مملكت خودشان خدمت بكنند،از باب اين كه راه را درست نمي دانند و باورشان آمده است كه ما بايد همه چيز را از غرب بگيريم، اين وابستگي را دارند و سرمنشأ همه وابستگي هاست. اگر ما وابستگي فرهنگي داشته باشيم دنبالش وابستگي اقتصادي هم هست، وابستگي اجتماعي هم هست، سياسي هم هست. »
بنابراين نقش دانشگاه را در كنار ديگر مراكز فرهنگي مي توان مهم ارزيابي كرد.
ترويج بدحجابي به قشرهاي مختلف
مرور تاريخ ايران در قالب حجاب و عفاف نظير اجباري شدن بي حجابي براساس دستور العمل هاي غربي در زمان رضاخان، زمينه سازي هاي رژيم پهلوي براي ممنوعيت حجاب در مراكز آموزشي در دهه پنجاه، تبديل شدن حجاب اسلامي به نماد زن انقلابي مسلمان در جريان انقلاب اسلامي، تعيين ضوابطي براي پوشش در قوانين و مقررات كشوري در چند دهه اخير همچنين تدوين منشور عفاف بيانگر آن است كه حجاب در تاريخ معاصر كشورمان همواره موضوعي بااهميت بوده است.
هرچند كه گفته مي شود به بار نشستن اقدامات فرهنگي زمان بر است و نمي توان يك معضل اجتماعي را در يك برهه كوتاه حل كرد، اما بايد به اين نكته نيز توجه داشت كه در ساليان گذشته بيش از اينكه شاهد كاهش ناهنجاري هاي اخلاقي و اجتماعي باشيم، رشد روزافزون بدحجابي و تسري آن به قشرهاي مختلف جامعه موجبات نگراني روزافزون را در بين دلسوزان كشور فراهم آورده است.
موضوعي كه مژده مهدويان عضو انجمن اسلامي دانش آموزي در گفت و گو با خبرنگار سرويس گزارش كيهان بدان اشاره و تصريح مي كند: هجمه فرهنگي غرب مساله اي بود كه نخستين بار مقام معظم رهبري به آن اشاره كردند و نسبت به خطرات تهاجم فرهنگي و شبيخون فرهنگي تاكيد كردند. مقابله با اين هجمه نياز به فرهنگ سازي در كنار حضور گشت هاي ارشاد به عنوان مكمل دارد.
وي كه ادامه فعاليت گشت هاي ارشاد را در شهرهاي بزرگ مفيد ارزيابي مي كند، مي گويد: فرهنگ سازي به تدريج تاثير خود را مي گذارد كه نمي توان شرايط حال حاضر را به اميد نتيجه بخش بودن درازمدت فرهنگ سازي به حال خود رها كرد. چرا كه همواره با افزايش روند بدحجابي در جامعه و تسري آن به ساير اقشار مواجه ايم.
اين عضو فعال بسيج دانش آموزي ضمن اشاره به اهمال نهادهاي فرهنگي در كشور نسبت به اعمال فشار بيشتر دولت به اجراي قانون عفاف و حجاب تاكيد مي كند.
وي همچنين اضافه مي كند: اجراي قانون عفاف در صورتي موفقيت آميز است كه جلوي فرهنگ وارداتي غرب گرفته شود. نسل نوجوان امروز كه در آينده صاحب كرسي هاي قانون گذاري و اجرايي مي شوند در حال حاضر در مدارس حضور دارند و تنها سرگرمي شان تلويزيون است. در حالي كه بيشترين لطمات فرهنگي از جانب برخي توليدات صدا وسيما پس از ماهواره و اينترنت به جامعه تحميل مي شود.
وي پيشنهادات ديگرش را در خصوص مهار پديده بدحجابي اينطور عنوان مي كند: نظارت بر فروشگاه هاي عرضه البسه به ويژه در شهرهاي بزرگ كه در حال حاضر محصولاتشان برگرفته از مدل هاي غربي و خوانندگان اروپايي و آمريكايي است. ضروري به نظر مي رسد. حتي رنگ مد سال از طريق همين فروشگاه ها به جامعه رخنه مي كند. تشويق طراحان و خياطان و توليدكننده ها به ارايه طرح هاي اسلامي منطبق با نياز جامعه هم مي تواند راهكار اساسي باشد تا خودمان در پوشش و مدل توليد كننده و مستقل باشيم.
برخورد قهري كافي نيستداد مردم از بيداد بي حجابي
مانتوهاي تنگ و چسبان، آرايش هاي تند و زننده و ظاهر برخي زنان و دختران در جامعه به گونه اي است كه بسياري از زنان محجبه از اين وضعيت احساس شرم مي كنند. ، بدحجابي تبديل به يك معضل شده كه دولت بايد فكر اساسي برايش بكند ، اينجا يك كشور اسلامي است اما ظاهر بعضي از افراد اين موضوع را نشان نمي دهد، انقلاب نكرديم كه شاهد بدحجابي در كشور باشيم و …. اينها اظهارات اقشار مختلف مردمي در خصوص پديده بدحجابي در جامعه است كه مطرح مي كنند.
گسترش عفاف و حجاب، وظيفه اي همگاني است، اما برخي از مردم اين وظيفه را تنها نقش دولت و مسئولان قلمداد مي كنند.
به همين منظور نه تنها مطالبه از مسئولين در اجرايي نمودن فرامين حضرت امام خميني (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامي در امر مقابله با تهاجم فرهنگي و ترويج فرهنگ و ارزش هاي اسلامي را طلب مي كنند بلكه نسبت به عدم اجراي قانون گسترش فرهنگ عفاف و حجاب و هشدار به مسئولان در كوتاهي در امر مبارزه و مقابله جدي، قاطع و همه جانبه با روند لجام گسيخته منكرات و گسترش پديده شوم بدحجابي و بي غيرتي تاكيد دارند.
اينكه اجراي قانون عفاف و حجاب وظيفه حتمي دولت و ارگان هاي مربوطه است شكي در آن نيست اما نقش كارساز مردم را هم در اين زمينه نمي توان فراموش كرد.
مردم چه مي گويند؟
اقشارمختلف مردم نظرات قابل تاملي نسبت به مهار پديده بدحجابي در كشور دارند كه با هدف شنيدن سخنان و نظرات آنها به همراه عكاس كيهان عازم سطح شهر مي شويم.
خانم مسني با 54 سال سن يكي از زناني است كه در خيابان انقلاب تهران ميزبان سخنانش شده ايم.
وي كه حرف هايش مملو از اعتراض نسبت به بدحجابي در سطح شهر است به خبرنگار سرويس گزارش كيهان مي گويد: اينجا يك كشور اسلامي است اما ظاهر بعضي از افراد اين موضوع را نشان نمي دهد. اين شال و روسري هاي كوتاه و نازك با مانتوهاي تنگ و چسبان توسط همين فروشگاه هاي داخلي عرضه مي شوند. وقتي نظارتي بر فروشگاه ها و مغازه ها نيست چطور انتظار داريم خود مردم مقابل بدحجابي بايستند و مبارزه كنند.
اين مادر تهراني بدحجابي رايج در جامعه را عامل بدآموزي فرزندانش مي داند، تصريح مي كند: آنقدر ظاهر و نوع رفتار برخي جوانان چه دختر و چه پسر در جامعه زننده است كه هرگز نمي توانم به دختر و پسر جوانم توصيه كنم كه حجابشان را رعايت كنند و در رفتارشان عفاف را لحاظ نمايند.
خانم حداد هم كه از دوستان وي است ضمن مقايسه سال هاي نخستين انقلاب با سال هاي اخير به خبرنگار سرويس گزارش كيهان مي گويد: آن روزها هر وقت فردي مي خواست به مجلس عروسي برود آرايش و پوشش متناسب با همان مهماني را داشت اما امروزه بعضي از افراد با همان ظاهر زننده در خيابان ها و كوچه هاي شهر حاضر مي شوند كه ما زنان از ديدنشان احساس شرم مي كنيم.
فروپاشي خانواده ها و بدگماني نسبت به يكديگر اشكال ديگر رواج بدحجابي در اجتماع است كه وي بدان تاكيد و تصريح مي كند: آنقدر به مردم در موضوع حجاب آزادي داده شده كه وضعيت جامعه به اين صورت حاد و بغرنج شده است.
ادامه حرف هاي خانم حداد به اينجا مي رسد كه مي گويد: به قول دوستم آنقدر نوجوانان و جوانان تحت تاثير گروه دوستان خود قرار دارند كه فرزندانمان ديگر به حرفهاي ما توجهي ندارند در واقع اگر بخواهيم نصيحتشان كنيم به حرفهايمان گوش نمي دهند و قبول ندارند.
بد حجابي يعني كلاس و پرستيژ؟!
گاها با مشاهده افراد بدحجاب با انواع و اقسام آرايش هاي تند و زننده مسير اين تصور در ذهن هموار مي شود كه حتما اشخاص بدحجاب آدم هاي به اصطلاح با كلاسي هستند با ثروت هاي آنچناني اما ندارها هم با حجابند و هم بي كلاس و بي پرستيژ!
ناخن هاي لاك زده، موهاي گريخته از زير روسري زنان يا موهاي به زور مجعد شده پسران كه مسير آسمان را در پيش گرفته اند به همراه تي شرت هايي كه به مرحمت مدل هاي روز غربي رنگ و رخساري بر تار و پودشان نمانده از جلوه گري هاي به قول عده اي با كلاس ها است.
به همين خاطر قصد كرديم اين تلنگر ذهني را با مردم در ميان بگذاريم كه آفتاب يك بعد از ظهر بهاري ردپايمان را به داخل چمن هاي پارك دانشجو و به زير سايه درختان مي كشاند تا دختري كه روي روزنامه ها جاخوش كرده و به مطالعه مشغول است را وارد بحث كنيم.
وي كه مرجان دوستي نام دارد در گفت و گو با گزارشگر كيهان به نظر برخي از افراد راجع به اختلاف نوع و ميزان حجاب در ميان بالاي شهر و اقشار متوسط و ضعيف در پايين شهر اشاره مي كند.
به عقيده خانم دوستي، پيوند عميق و غني ارزش ها و سنت ها همچنين اعتقادات در ميان برخي از اقشار مردمي عاملي براي حفظ حجاب است اما باز هم نمي توان ادعا كرد همه كساني كه مرفه هستند نسبت به حجاب بي توجهند و ندارها باعفاف هستند.
در واقع مي توان گفت عفاف نه آن چيزي است كه با پول خريداري شود و نه اينكه بدون ثروت از نعمت آن بي بهره ماند.
عمده ترين تاثيرگذاري سوء بر حجاب
البته تصور نكنيد فقط توليدات ماهواره اي و اينترنتي مخل عفاف و حجاب است بلكه همين نبود الگوي داخلي و پوشاك عرضه شده در بازار مانتو و پوشاك عمده ترين تاثيرگذاري سوء را بر حجاب دارند.
اين اعتقاد يكتا رستم پور دانشجوي رشته حقوق است كه با وجود عجله فراوانش اينطور به سوالاتمان پاسخ مي دهد: چشم و هم چشمي و تشويق از سوي ديگران براي پوشش هاي نامناسب ديگر عوامل رواج بدحجابي است.
وي اضافه مي كند: تاثير دوستان را نبايد فراموش كرد. افرادي كه از روي لجاجت سعي در مقابله با ارزش هاي جامعه از جمله حجاب و عفاف دارند و آنهايي كه نادانسته به ترويج بي حجابي مي پردازند به هر حال نزديكان و از جمله دوستانشان را به مسير خود هدايت مي كنند.
نياز سنجي براي جذب تمام سليقه ها
نازنين و نرگس معيني پناه دو خواهري كه در يكي از صندلي هاي روبروي تئاتر شهر را اشغال كرده اند هم با اينكه حجاب معمولي دارند و پيش از اين توسط گشت هاي ارشاد تذكر و توصيه دريافت كرده اند صيد خبري ما مي شوند تا با فرصت اندكي كه در اختيار داريم نظر اين دو را هم نسبت به اجراي قانون عفاف و وضعيت حال حاضر حجاب در جامعه جويا شويم.
نرگس كه وضعيت پوشش برخي زنان حتي مردان را در جامعه اسفبار عنوان مي كند در گفت و گو با خبرنگار سرويس گزارش كيهان ضمن اشاره به خانم هاي بدحجابي كه روبروي سالن تئاتر شهر حضور دارند، تصميم دولت براي برخورد با بدحجابي را مثبت ارزيابي مي كند.
نازنين نيز با منفي تلقي كردن اقدام گشت هاي ارشاد و برخورد آنها با مردم تاكيد مي كند: فرهنگ سازي، ارايه مدل هاي جديد پوشاك و ظاهر متناسب با فرهنگ جامعه از فعاليت هاي زيربنايي و موثر در اجراي قانون عفاف است. اما دولت براي طراحي و عرضه پوشاك بهتر است زياد به تحميل سنت هاي اقوام خاصي مثل تركمن، لر و كرد و غيره تاكيد نكند چون پوشاك سنتي فقط براي عده اي جالب است اما گروهي هم هستند كه مدل هاي جديد مي خواهند پس بايد به نياز همه توجه شود.
زند وكيل آقاي 53 ساله اي كه مادر سالمندش را براي يك گردش عصرگاهي به پارك آورده است، نسبت به وضعيت حجاب زنان و مردان در جامعه دل خوشي ندارد.
وي در گفت و گويش با گزارشگر كيهان مدعي است: براي برخورد با بدحجابي تنها نبايد به نقش دولت يا نقش مردم تكيه كرد. اين موضوع وظيفه اي همگاني است كه بايد تمامي اقشار جامعه به فكر اصلاح آن باشند. در واقع تك تك مردم ظاهر و رفتار و منش خود را به اندازه خودشان مورد بررسي و ارزيابي قرار دهند در اين حالت بسياري از مشكلات جامعه علاوه بر پديده بدحجابي رفع خواهد شد.
ليلا عندليب هم كمرنگ شدن اعتقادات مردمي را نسبت به سنت ها و ارزش ها به همراه اعطاي آزادي بيش از حد به مردم علت اصلي رواج پديده بدحجابي عنوان مي كند.
وي در گفت و گو با گزارشگر كيهان مي گويد: حضور مردم در اجتماع با ظاهر نامناسب كنترل خانواده ها را بر كودكان كاسته همچنين بسياري از زوج ها را نسبت به يكديگر بدبين و در مواردي هم لاقيد كرده است.
موضوعي كه خليل منصوري پژوهشگر علوم ديني نسبت به آن اذعان داشته و در گفت و گو با خبرنگار سرويس گزارش كيهان اظهار مي كند: بدحجابي دستاويزي براي مخالفان حجاب شده است و آن را عدم آزادي زن مي دانند. اين يك امر ترجيحي است و قرآن كريم هر چيزي كه به عفاف نزديكتر باشد را مورد توجه قرار داده است.
به اعتقاد اين كارشناس مذهبي، هر جامعه داراي فرهنگ معين و با اهدافي از پيش تعريف شده است. فرهنگي كه قرآن به جوامع اسلامي عرضه مي كند، فرهنگ عفاف است كه هدف آن امنيت جنسي زن و مرد و رسيدن به كمال مطلوب بوده كه بخش عظيمي از اين فرهنگ با شكوه را حجاب تشكيل مي دهد.
وي در ادامه با تاكيد بر رعايت حجاب به عنوان يك وظيفه همگاني مي گويد: بر همه شهروندان امت اسلامي است تا قانون حجاب را به عنوان يك رفتار اجتماعي و هنجاري مراعات كنند زيرا هدف اسلام ايجاد جامعه اي است كه شرايط مناسب بروز فضايل اخلاقي و چيرگي رفتارهاي هنجاري و عقلاني و عقلايي در آن فراهم آيد. حجاب نيز شرايطي را فراهم مي آورد تا عقل بتواند در جامعه، از چيرگي شهوات جنسي جلوگيري به عمل آورد و از طغيان و سركشي آن باز دارد.
البته به نظر مي رسد كساني كه داراي عفت نفس هستند از آمادگي بيشتري براي حجاب برخوردارند زيرا نفس آنان تحت مديريت عقل و فرمانروايي قرار دارد. اما اگر كسي خواهان عفت نيست نمي تواند از حجاب اجتناب ورزد زيرا چنان كه گفته شد حجاب قانون در حوزه عمل اجتماعي و رفتاري و رعايت آن وظيفه همگاني است.
هرچیزی که در جهان وجود دارد ، حجاب دارد؛